Ống thông gió mái nhà đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện không khí dưới mái, giúp thoát nhiệt hiệu quả, ngăn ẩm mốc và tăng tuổi thọ kết cấu. Hiểu rõ về tầm quan trọng và lợi ích của hệ thống này là bước đầu để ngôi nhà của bạn luôn thoáng đãng. Hãy cùng NP Việt Nam tìm hiểu chi tiết hơn về giải pháp này nhé!
Mục lục bài viết
Hệ thống ống thông gió mái nhà là gì?
Hệ thống ống thông gió mái nhà (hay còn gọi là thông gió áp mái) là giải pháp kỹ thuật được lắp đặt trong không gian ngay dưới mái (khu vực gác mái, áp mái) hoặc tích hợp vào cấu trúc mái của công trình. Mục tiêu chính của hệ thống này không phải là đưa khí tươi trực tiếp vào không gian sống, mà là quản lý nhiệt độ và độ ẩm trong chính không gian áp mái đó bằng cách tạo ra sự lưu thông không khí. Hệ thống giúp:
- Đẩy nhiệt độ tích tụ cao ra ngoài: Đặc biệt vào mùa hè, mái nhà hấp thụ lượng lớn nhiệt từ ánh nắng mặt trời, khiến không khí trong áp mái nóng lên đáng kể. Hệ thống thông gió giúp thoát lượng khí nóng này ra ngoài.
- Ngăn chặn độ ẩm và ngưng tụ: Hơi ẩm từ không gian sống có thể di chuyển lên áp mái và ngưng tụ, gây ra ẩm mốc, hư hại vật liệu và giảm hiệu quả cách nhiệt. Hệ thống giúp loại bỏ hơi ẩm này.
- Đẩy các chất gây ô nhiễm khác ra ngoài: Bao gồm mùi từ vật liệu xây dựng hoặc bụi bẩn tích tụ.
Nhiều hệ thống thông gió mái nhà hoạt động dựa trên các nguyên lý tự nhiên như hiệu ứng ống khói (khí nóng bốc lên và thoát ra ngoài) và hiệu ứng gió. Ngoài ra, một số hệ thống có thể sử dụng quạt để tăng cường khả năng lưu thông khí.

Lợi ích của hệ thống ống gió thông mái nhà
Sự tích tụ nhiệt và hơi ẩm tại mái hay khu vực áp mái có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả cách nhiệt, tuổi thọ kết cấu mái và thậm chí chất lượng không khí bên trong nhà. Việc trang bị hệ thống ống gió thông mái nhà là giải pháp kỹ thuật thiết yếu để khắc phục những vấn đề này, mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho ngôi nhà của bạn.

1. Cân bằng nhiệt độ
Hệ thống ống thông gió mái nhà đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sự cân bằng về nhiệt độ và độ ẩm cho không gian áp mái theo từng mùa trong năm, từ đó mang lại nhiều lợi ích cho toàn bộ công trình và người sử dụng.
Vào mùa hè
Mái nhà là bộ phận chịu bức xạ mặt trời mạnh nhất, khiến không khí nóng bị tích tụ cực đoan trong không gian áp mái. Hệ thống thông gió hoạt động hiệu quả giúp loại bỏ lượng khí nóng này ra ngoài, ngăn không cho nhiệt lượng truyền xuống không gian sống bên dưới.
Điều này giúp giảm đáng kể tải nhiệt cho ngôi nhà, làm cho không gian bên trong mát mẻ hơn một cách tự nhiên, giảm áp lực hoạt động cho hệ thống điều hòa không khí và góp phần tiết kiệm năng lượng tiêu thụ trong mùa nóng.
Vào mùa đông
Mặc dù không khí lạnh hơn, vấn đề độ ẩm lại trở nên quan trọng. Hơi ẩm từ hoạt động sinh hoạt bên trong nhà có thể di chuyển lên áp mái và ngưng tụ thành nước khi gặp các bề mặt lạnh. Luồng không khí liên tục được tạo ra bởi hệ thống thông gió mái nhà giúp đẩy hơi ẩm này ra ngoài trước khi nó kịp ngưng tụ.
Việc giữ cho không gian áp mái luôn khô ráo là cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa sự hình thành và phát triển của nấm mốc, mục gỗ, và tạo môi trường không thuận lợi cho các loại côn trùng gây hại như mối mọt.
Nhờ khả năng quản lý hiệu quả nhiệt độ và độ ẩm theo mùa, hệ thống không chỉ cải thiện sự thoải mái cho không gian sống mà còn góp phần kéo dài tuổi thọ công trình. Đồng thời giảm thiểu chi phí vận hành, bảo trì hiệu quả.
2. Hạn chế tình trạng bí bách cho không gian
Hệ thống thông gió mái nhà tạo điều kiện cho sự lưu thông không khí tự nhiên trong không gian áp mái (hoặc gác mái), giúp loại bỏ không khí tù đọng. Bằng cách này, hệ thống giúp đẩy ra ngoài các yếu tố gây ô nhiễm tích tụ tại khu vực này như bụi bẩn, mùi từ vật liệu xây dựng, và đặc biệt là hơi ẩm, khí nóng.
Việc không khí trong không gian áp mái được làm mới và sạch hơn gián tiếp hạn chế sự xâm nhập của các yếu tố gây ngột ngạt, nóng bức và ô nhiễm xuống không gian sống bên dưới. Điều này dẫn đến cảm giác thoải mái, dễ chịu hơn cho người sử dụng, giảm đáng kể tình trạng bí bách không khí, đặc biệt vào những thời điểm thời tiết khắc nghiệt.
3. Làm sạch không khí an toàn cho sức khỏe
Thiết bị này hoạt động bằng cách trao đổi không khí giữa không gian áp mái và môi trường bên ngoài, giúp đẩy ra ngoài các tác nhân gây ô nhiễm như khí nóng, hơi ẩm, mùi hôi, bụi bẩn, và các chất phát sinh từ vật liệu xây dựng (ví dụ: VOCs).
Việc loại bỏ hiệu quả các tác nhân gây ô nhiễm này ngay tại áp mái sẽ giảm thiểu sự xâm nhập của chúng xuống không gian sống bên dưới. Điều này hỗ trợ tạo ra một môi trường sống trong lành hơn, ít bị ảnh hưởng bởi các nguồn ô nhiễm từ áp mái.
Không khí trong nhà ít bị ảnh hưởng bởi các tác nhân gây ô nhiễm từ áp mái hơn có thể hỗ trợ sức khỏe. Đặc biệt có lợi cho những người nhạy cảm với các vấn đề về đường hô hấp, dị ứng do nấm mốc, bụi hoặc hơi hóa chất tích tụ tại khu vực áp mái kém thông thoáng.
4. Tiết kiệm chi phí
Lợi ích tiết kiệm chi phí rõ rệt nhất đến từ khả năng giảm tải cho hệ thống làm mát. Bằng cách loại bỏ lượng khí nóng khổng lồ tích tụ trong không gian áp mái vào mùa hè, hệ thống thông gió giúp giảm đáng kể lượng nhiệt truyền xuống không gian sống. Điều này trực tiếp giảm nhu cầu sử dụng máy điều hòa không khí và quạt làm mát, dẫn đến việc tiết kiệm năng lượng tiêu thụ và giảm chi phí tiền điện hàng tháng, đặc biệt trong những tháng nắng nóng cao điểm.
Ngoài ra, việc kiểm soát độ ẩm hiệu quả ở không gian áp mái nhờ thông gió giúp bảo vệ kết cấu mái khỏi hư hại do ẩm mốc, mục gỗ, từ đó tránh được các chi phí sửa chữa tốn kém trong tương lai. Việc này cũng gián tiếp làm giảm nguy cơ hơi ẩm ảnh hưởng đến nội thất và các thiết bị điện tử trong nhà.
Các loại ống thông gió mái nhà hiện nay
Ống thông gió là bộ phận dẫn khí quan trọng trong hệ thống thông gió mái nhà. Việc lựa chọn loại ống phù hợp, xét theo cả hình dạng và vật liệu, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất hoạt động và độ bền của toàn hệ thống.

Phân loại theo hình dạng
Ống thông gió cho mái nhà thường có hai dạng chính:
- Ống gió tròn: Đây là dạng phổ biến trong nhiều hệ thống thông gió. Ưu điểm của loại này là có tổn thất áp suất thấp hơn so với ống vuông cùng diện tích mặt cắt, giúp luồng khí di chuyển hiệu quả hơn. Ống tròn cũng thường dễ dàng làm kín các mối nối, giảm thiểu rò rỉ khí.
- Ống gió vuông: Dạng ống này có thể được sử dụng khi cần tối ưu không gian lắp đặt (ví dụ: đi sát tường hoặc trần), hoặc theo yêu cầu thiết kế kiến trúc. Tuy nhiên, việc tính toán trở lực và làm kín các góc thường phức tạp hơn ống tròn.
Phân loại theo vật liệu
Vật liệu chế tạo ống gió quyết định độ bền, khả năng chịu nhiệt, chống ăn mòn và chi phí. Hai loại vật liệu phổ biến là kim loại và nhựa:
- Ống gió thép mạ kẽm (hoặc kim loại khác như nhôm): Có độ bền cơ học cao, chống ăn mòn tốt trong môi trường áp mái. Đặc biệt quan trọng, ống kim loại có khả năng chống cháy tốt, là yêu cầu bắt buộc trong nhiều tiêu chuẩn an toàn xây dựng, giúp ngăn cháy lan qua đường ống. Tuy nhiên trọng lượng nặng hơn ống nhựa, việc cắt, ghép và lắp đặt có thể đòi hỏi công cụ và kỹ thuật chuyên dụng hơn.
- Ống gió nhựa (PVC/tương tự): Ống gió nhựa có ưu điểm là trọng lượng rất nhẹ, dễ dàng vận chuyển, cắt, nối và lắp đặt nhanh chóng. Chi phí ban đầu thường thấp hơn so với ống kim loại. Nhưng cần lưu ý về khả năng chịu nhiệt của ống nhựa trong không gian áp mái rất nóng vào mùa hè. Khả năng chống cháy cũng kém hơn ống kim loại.
Việc lựa chọn hình dạng và vật liệu của hệ thống cần được cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên yêu cầu về hiệu suất thông gió, điều kiện môi trường áp mái, ngân sách đầu tư và các tiêu chuẩn an toàn xây dựng liên quan.
>>> Bạn có thể tham khảo thêm quạt hút mái NAKO RTE-1460 tại: https://thonggiolammatvina.com/quat-hut-mai-composite-nako-rte-1460-npvietnam/
Lưu ý khi lắp đặt ống thông gió mái nhà
Việc lắp đặt hệ thống đúng kỹ thuật là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả hoạt động và tuổi thọ của toàn bộ hệ thống. Do đó, nắm vững những lưu ý khi lắp đặt là điều cần thiết để đảm bảo hệ thống hoạt động tối ưu và mang lại đầy đủ lợi ích:
- Lập kế hoạch chi tiết: Trước khi bắt đầu lắp đặt, cần có một kế hoạch thiết kế chi tiết dựa trên đặc điểm cụ thể của công trình, loại mái, diện tích không gian áp mái và điều kiện khí hậu địa phương.
- Lựa chọn thiết bị phù hợp: Việc lựa chọn loại ống thông gió mái nhà cần xác định kích thước, số lượng và vị trí của các cửa hút/thoát khí là cực kỳ quan trọng. Các thông số này phải được tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo lưu lượng thông gió đủ lớn cho diện tích áp mái cần làm mát và thoát ẩm.
- Đảm bảo cân bằng lưu lượng khí: Cần đảm bảo sự cân bằng giữa diện tích thông gió cấp khí tươi và diện tích thông gió thoát khí nóng/ẩm để tạo ra luồng khí lưu thông hiệu quả trong toàn bộ không gian áp mái.
- Tuân thủ tiêu chuẩn an toàn lao động: Mọi công đoạn lắp đặt cần tuân thủ các tiêu chuẩn xây dựng và quy định về thông gió hiện hành để đảm bảo hiệu quả và an toàn. Luôn tuân thủ các biện pháp an toàn lao động khi làm việc trên cao hoặc các vị trí nguy hiểm khác.
- Tham khảo ý kiến từ chuyên gia: Để đảm bảo việc thiết kế và lắp đặt đạt hiệu quả tốt nhất, đặc biệt với các công trình có cấu trúc phức tạp hoặc yêu cầu kỹ thuật cao, bạn nên tham khảo ý kiến hoặc thuê các đơn vị chuyên nghiệp có kinh nghiệm trong lĩnh vực thông gió xây dựng.

Để ngôi nhà luôn thoáng khí, bền vững và tiết kiệm năng lượng, ống thông gió mái nhà là giải pháp không thể thiếu. Hy vọng nội dung mà NP Việt Nam vừa chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu chi tiết hơn về giải pháp này.