Quạt thông gió công nghiệp không lên nguồn là một sự cố nghiêm trọng, gây đình trệ hoạt động và ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng môi trường làm việc trong nhà xưởng, kho bãi. Trong bối cảnh sản xuất hiện đại, sự cố này đòi hỏi một quy trình kiểm tra và xử lý chuyên nghiệp, tránh những giải pháp tạm thời gây hại cho hệ thống. Bài viết này, được xây dựng dựa trên kinh nghiệm thực chiến của NP Việt Nam, sẽ cung cấp cái nhìn chuyên sâu về nguyên nhân gốc rễ và hướng dẫn khắc phục tối ưu nhất.
Mục lục bài viết
Nguyên nhân quạt thông gió công nghiệp không lên nguồn
Khi quạt thông gió công nghiệp không lên nguồn, việc chẩn đoán nguyên nhân chính xác là điều quan trọng để tránh lãng phí thời gian và chi phí sửa chữa không cần thiết. Sự cố này thường xuất phát từ ba nhóm vấn đề chính, đòi hỏi quy trình kiểm tra tuần tự từ ngoài vào trong, dựa trên kinh nghiệm thực tế bảo trì hệ thống.


Lỗi hệ thống cấp nguồn
Hệ thống cấp nguồn là điểm kiểm tra đầu tiên và dễ dàng nhất. Bất kỳ lỗi nào tại đây đều trực tiếp làm gián đoạn dòng điện tới motor:
- Mất điện, aptomat (CB) nhảy: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Aptomat nhảy thường là cơ chế bảo vệ khi hệ thống điện quá tải hoặc xảy ra chập mạch. Việc đầu tiên cần làm là kiểm tra nguồn điện chính và trạng thái của CB.
- Dây điện bị đứt, hở mạch do chuột cắn hoặc oxy hóa: Đặc biệt trong môi trường công nghiệp có độ ẩm cao hoặc có chuột, dây dẫn điện rất dễ bị hư hỏng, dẫn đến hở mạch và ngắt hoàn toàn nguồn điện đi vào.
- Phích cắm, công tắc, tủ điện điều khiển bị hỏng: Các bộ phận tiếp xúc này thường xuyên chịu tải và có thể bị mòn, cháy, hoặc lỏng lẻo, khiến nguồn điện không thể đi qua để cấp cho quạt.
Hỏng hóc bên trong động cơ (motor)
Nếu nguồn điện bên ngoài ổn định, vấn đề gần như chắc chắn nằm ở động cơ. Đây là những lỗi cần có chuyên môn kỹ thuật sâu để kiểm tra và xử lý:
- Cháy cuộn dây đồng do quá tải, chập điện: Đây là lỗi nghiêm trọng nhất, thường xảy ra khi quạt hoạt động liên tục trong điều kiện nhiệt độ cao, hoặc khi điện áp không ổn định. Khi cuộn dây bị cháy, mạch điện trong motor bị đứt vĩnh viễn và quạt sẽ không thể khởi động.
- Hỏng tụ điện khởi động: Tụ điện cung cấp một lượng điện năng tức thời để tạo ra mô-men xoắn ban đầu giúp quạt quay. Nếu tụ điện bị hỏng hoặc giảm dung lượng, motor sẽ không đủ sức mạnh để vượt qua lực ma sát tĩnh và khởi động.
- Đứt cầu chì nhiệt bảo vệ motor: Cầu chì nhiệt là một thiết bị an toàn, tự động ngắt mạch khi motor quá nóng để bảo vệ cuộn dây khỏi bị cháy. Khi quạt bị bó cơ hoặc chạy quá tải lâu, cầu chì nhiệt sẽ đứt và quạt sẽ ngưng hoạt động.
Các vấn đề cơ khí
Đôi khi, quạt không lên nguồn không phải do điện mà do các vấn đề vật lý cản trở chuyển động. Bạn có thể kiểm tra qua một số vấn đề như sau:
- Kẹt cánh quạt do dị vật (bụi bẩn, rác, xác côn trùng): Trong môi trường sản xuất nhiều bụi bẩn, các dị vật có thể tích tụ hoặc mắc kẹt vào cánh quạt và khung, làm cánh quạt bị “bó” lại, khiến motor không thể quay ngay cả khi có điện.
- Khô dầu, bó cứng bạc đạn (vòng bi): Nếu quạt hoạt động lâu ngày mà không được bảo dưỡng, dầu bôi trơn bạc đạn sẽ bị khô hoặc biến chất. Điều này làm tăng ma sát một cách đột ngột, khiến motor không đủ lực để quay, dẫn đến việc quạt không lên nguồn hoặc chỉ phát ra tiếng “ù, è” nhỏ.
Hướng dẫn kiểm tra và sửa chữa quạt thông gió công nghiệp không lên nguồn
Khi quạt thông gió công nghiệp không lên nguồn, việc tự kiểm tra theo quy trình chuẩn sẽ giúp bạn nhanh chóng xác định lỗi và đưa ra giải pháp khắc phục kịp thời. Hướng dẫn này được xây dựng dựa trên kinh nghiệm thực tế về bảo trì hệ thống, đảm bảo an toàn, hiệu quả tối đa.


Bước 1: Kiểm tra nguồn điện và các thiết bị liên quan
Đây là bước kiểm tra sơ bộ, dễ thực hiện nhất nhưng lại quyết định đến 50% nguyên nhân sự cố. Bạn có thể áp dụng cách thực hiện như sau:
- Kiểm tra nguồn điện tổng: Đảm bảo hệ thống điện của nhà xưởng không bị mất điện cục bộ.
- Kiểm tra Aptomat (CB): Xác định xem cầu dao (CB) có bị ngắt (nhảy) do quá tải hoặc chập mạch hay không. Nếu CB nhảy, không cố gắng bật lại ngay mà cần tìm nguyên nhân quá tải trước.
- Kiểm tra dây dẫn và ổ cắm: Rà soát trực quan toàn bộ dây điện từ ổ cắm/tủ điều khiển đến quạt xem có bị đứt, cháy, lỏng lẻo hay không, đảm bảo mạch cấp điện hoạt động bình thường.
Bước 2: Vệ sinh, loại bỏ vật cản ở cánh quạt
Nếu nguồn điện ổn định, hãy chuyển sang kiểm tra các yếu tố cơ khí cản trở sự khởi động của động cơ:
- Ngắt điện hoàn toàn: Phải đảm bảo đã ngắt nguồn điện chính trước khi chạm vào quạt để tránh tai nạn điện giật.
- Kiểm tra và loại bỏ vật cản: Quan sát kỹ cánh quạt và khung lưới bảo vệ. Loại bỏ mọi dị vật (bụi bẩn dày, rác, xác côn trùng) đang gây kẹt hoặc bó cánh quạt.
- Kiểm tra vòng bi (bạc đạn): Thử xoay cánh quạt bằng tay. Nếu cánh quạt quay nặng nề, có tiếng rít hoặc cảm giác bị bó cứng, khả năng cao là vòng bi đã bị khô dầu hoặc hỏng hóc cần được bảo trì.
Bước 3: Kiểm tra và thay thế tụ điện, cầu chì (nếu cần)
Đây là bước đòi hỏi sự am hiểu chuyên môn kỹ thuật và có dụng cụ đo lường chuyên dụng (như đồng hồ vạn năng) để chẩn đoán chính xác:
- Kiểm tra tụ điện: Tụ điện khởi động là linh kiện thường xuyên bị hỏng nhất. Sử dụng đồng hồ vạn năng để kiểm tra dung lượng thực tế của tụ điện. Nếu tụ điện bị phù, rò rỉ hoặc dung lượng giảm sút nghiêm trọng, cần thay thế bằng tụ điện mới có cùng thông số kỹ thuật (microfarad và điện áp).
- Kiểm tra cầu chì nhiệt: Cầu chì nhiệt bảo vệ motor khi quá nóng. Dùng đồng hồ đo thông mạch để kiểm tra xem cầu chì có bị đứt không. Nếu đứt, đây là dấu hiệu motor đã quá nhiệt và cần xem xét các vấn đề quá tải khác.


Bước 4: Liên hệ kỹ thuật viên chuyên nghiệp để xử lý các lỗi về motor
Nếu đã loại trừ các lỗi về nguồn điện, vật cản và thay tụ điện/cầu chì mà quạt vẫn không lên nguồn, lỗi có tính nghiêm trọng và phức tạp hơn nằm ở động cơ (motor). Tuy nhiên nếu nguyên nhân được xác định do vấn đề motor, bạn cần lưu ý như sau:
- Không tự ý tháo dỡ motor: Tránh tự ý tháo dỡ hoặc can thiệp vào cuộn dây motor, vì điều này có thể làm hỏng hoàn toàn thiết bị và mất bảo hành.
- Liên hệ đơn vị uy tín: Các lỗi như cháy cuộn dây đồng, hỏng hóc bên trong rô-to, hoặc cần thay vòng bi cần được xử lý bởi kỹ thuật viên có kinh nghiệm, thiết bị chuyên dụng để quấn lại cuộn dây hoặc thay thế linh kiện chính xác, đảm bảo độ bền và hiệu suất của quạt thông gió công nghiệp.
Sự cố quạt thông gió công nghiệp không lên nguồn luôn là tín hiệu cảnh báo về vấn đề tiềm ẩn trong hệ thống điện hoặc động cơ. Việc hiểu rõ và chẩn đoán chính xác nguyên nhân là bước đầu tiên để đảm bảo tuổi thọ thiết bị và sự an toàn vận hành. Đừng để bất kỳ gián đoạn nào làm giảm năng suất sản xuất của bạn. NP Việt Nam tự hào là đối tác cung cấp giải pháp thông gió công nghiệp toàn diện, từ tư vấn lắp đặt đến bảo trì chuyên sâu. Hãy liên hệ đến chúng tôi ngay hôm nay để được hỗ trợ kịp thời.
>>> Tham khảo các mẫu quạt thông gió công nghiệp chính hãng tại: https://thonggiolammatvina.com/quat-thong-gio/

