Clinker là gì? Ưu điểm nổi bật và các loại clinker nổi bật hiện nay? Đây chắc hẳn là thắc mắc của nhiều bạn đọc tò mò về thuật ngữ clinker khi tìm hiểu về vật liệu xây dựng. Trong bài viết sau, NP Việt Nam sẽ giải đáp mọi thắc mắc về vật liệu này giúp bạn có thêm nhiều thông tin hữu ích. Theo dõi bài viết ngay bạn nhé!
Mục lục bài viết
Clinker là gì?
Clinker là thuật ngữ chuyên ngành trong lĩnh vực xây dựng, chỉ vật liệu có ảnh hưởng lớn đến độ bền bỉ và khả năng chịu lực của xi măng. Nói cách khác, clinker là một vật liệu có vai trò làm chất kết dính trong sản xuất xi măng. Đồng thời, vật liệu còn được ứng dụng trong việc sản xuất các loại bê tông trộn sẵn, giúp tiết kiệm thời gian và tăng hiệu quả xây dựng.
Clinker thường tồn tại ở dạng viên, màu xám, kích thước từ 3mm đến 25mm với thành phần hóa học chủ yếu gồm 4 oxit chính: CaO (Oxit canxi), SiO2 (Oxit silic), Fe2O3 (Oxit sắt ba), Al2O3 (Oxit Nhôm).
Clinker là vật liệu sản xuất, ảnh hưởng lớn đến độ bền bỉ và khả năng chịu lực của xi măng
Quá trình tạo thành clinker
Clinker được hình thành từ quá trình nung hỗn hợp đá vôi, đất sét, vỏ sò và các phụ gia như quặng sắt, cát, boxit… ở nhiệt độ rất cao lên đến 1450 độ C. Trong quá trình nung, đá vôi (Calci carbonat) sẽ chuyển hóa thành vôi (Calci oxide) rồi tiếp tục phản ứng với các thành phần khác từ nguyên liệu thô. Sau cùng, sẽ tạo thành khoáng chất mới và kết tụ lại thành dạng hạt, gọi chung là clinker.
Chất lượng của thành phẩm clinker sẽ trực tiếp quyết định tính chất của xi măng. Thành phần hóa học của vật liệu này gồm CaO, SiO2, Fe2O3, Al2O3 và một số oxit có hàm lượng nhỏ khác như: MgO, Na2O, K2O:
- CaO = 62 – 68%.
- SiO2 = 21 – 24%.
- Al2O3 = 4 – 8%.
- Fe2O3 = 2 – 5%.
- MgO ≤ 5%.
- Tổng hàm lượng kiềm < 2%.
Quá trình tạo thành clinker
Các loại clinker phổ biến hiện nay
Tùy thuộc vào hàm lượng, cấu trúc tinh thể của các thành phần cấu tạo nên clinker cũng như hàm lượng các chất phụ gia khác. Clinker sẽ có tính chất khác nhau và được phân chia thành nhiều loại. Sau đó, loại clinker sẽ được lựa chọn sử dụng để sản xuất ra xi măng có tính chất phù hợp. Clinker là gì? Các loại clinker hiện nay? Cùng theo dõi phần tiếp theo của bài viết để tìm hiểu nhé!
Các loại clinker hiện nay
Clinker kháng sulfat
Loại clinker đầu tiên cần nhắc đến là clinker kháng sulfat. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, sản lượng clinker kháng sulfat đã giảm đáng kể bởi khả năng kháng sulfat có thể dễ dàng thu được bằng cách dùng xỉ hạt lò cao khi sản xuất xi măng. Thành phần trong clinker kháng sulfat chứa:
- 76% alite.
- 16% tetracalcium aluminoferrite.
- 5% belite.
- 2% tricalcium aluminate.
- 1% calcium oxide tự do.
Clinker nhiệt thấp
Clinker nhiệt thấp được sử dụng để sản xuất xi măng đặc biệt có khả năng sản sinh nhiệt độ thấp trong suốt quá trình hydrat hóa. Tuy nhiên, loại vật liệu này đã ngưng sản xuất bởi khi kết hợp xi măng thông thường với xỉ lò cao nghiền hàng cũng có đặc tính nhiệt thấp tuyệt đối. Thành phần chính trong clinker nhiệt thấp gồm:
- 54% belite.
- 29% alite.
- 15% tetracalcium aluminoferrite.
- 2% tricalcium aluminat.
- Rất ít vôi tự do.
Clinker trắng
Clinker trắng được sử dụng để sản xuất ra loại xi măng trắng phục vụ mục đích trang trí thẩm mỹ cho công trình. Sau khi chế tạo thành xi măng, vật liệu có khả năng ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, phổ biến nhất chúng ta thường thấy là chít mạch gạch trong công trình. Clinker trắng chứa những thành phần chính như:
- 76% alite.
- 15% belite.
- 7% tricalcium aluminat.
- 2% vôi tự do.
Clinker kiềm thấp
Clinker kiềm thấp được chế tạo bằng cách giảm hàm lượng kiềm có trong clinker, thay thế alumin thô bằng cách thành phần khác. Từ đó, thu được nguyên liệu cao cấp hơn từ nguồn xa hơn. Đồng thời, loại bỏ một số lò nung khí trong nhiệt độ cao dẫn đến tình trạng hao phí nhiệt năng.
Ưu điểm nổi bật của việc sản xuất xi măng từ clinker là gì?
Clinker ngày càng được ứng dụng phổ biến và đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất xi măng nhằm hạn chế lượng CO2 ra môi trường. Những ưu điểm này không chỉ góp phần bảo vệ môi trường mà còn nâng cao tính cạnh tranh cho các doanh nghiệp trong ngành và giảm chi phí sản xuất. Khi sử dụng vật liệu này để tạo thành xi măng, có thể thấy rõ những ưu điểm nổi bật như sau:
Thay thế nguyên liệu hóa thạch
Quá trình sản xuất xi măng truyền thống tiêu thụ nhiều nguyên liệu hóa thạch như than đá, dầu mỏ,… Khiến lĩnh vực này phụ thuộc vào các nguồn năng lượng không tái tạo và thải ra môi trường lượng lớn khí CO2. Hiện nay, nhiều nhà máy đã chuyển đổi sang việc sử dụng các nguồn nhiên liệu thay thế chủ yếu từ chất thải công nghiệp như: Lốp xe cũ, nhựa phế liệu,..
Các chất thải không thể tái chế cũng được sử dụng làm nhiên liệu trong quá trình xử lý ở lò nung. Từ đó, giảm phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu hóa thạch và giảm lượng khí thải ra môi trường.
Ưu điểm nổi bật của việc sản xuất xi măng từ clinker là gì?
Giảm thiểu cacbon
Quá trình sản xuất xi măng sản sinh ra lượng khí thải CO2 lớn gây ô nhiễm môi trường nên thường được lưu trữ lại để làm nhiên liệu thô tạo ra sợi carbon, hóa chất hay một số vật liệu khác. Tuy nhiên, các chuyên gia luôn muốn tạo ra những phương pháp giúp giảm thiểu lượng carbon xả thải ra môi trường.
Các dòng clinker mới được sản xuất ở nhiệt độ 1200 độ C, thấp hơn 250 độ C so với loại clinker truyền thống. Trong trường hợp công nghệ này được áp dụng thành công và ứng dụng rộng rãi tại nhiều doanh nghiệp, chúng ta có thể giảm tới 30% lượng CO2 thải ra môi trường.
Clinker và xi măng có điểm gì khác biệt?
Clinker và xi măng là hai thuật ngữ chuyên ngành của lĩnh vực xây dựng. Hai vật liệu này có mối quan hệ mật thiết với nhau. Trong một số trường hợp, xi măng và clinker bị nhầm lẫn với nhau hoặc nhiều người không phân biệt được hai vật liệu này. Vì vậy, ngoài giải đáp clinker là gì? NP – Việt Nam sẽ chia sẻ những điểm khác biệt của hai vật liệu này giúp bạn đọc có thể phân biệt dễ dàng hơn.
Clinker và xi măng có điểm gì khác biệt?
CLINKER | XI MĂNG | |
Dạng tồn tại | Tồn tại dạng nốt sần với đường kính dao động từ 3mm-25mm. Có hình dạng tương tự như đá cẩm thạch. | Tồn tại ở dạng bột, được nghiền rất mịn. |
Vai trò | Làm nguyên liệu sản xuất xi măng giúp đảm bảo độ bền cao cho vật liệu xây dựng. | Làm chất kết dính trong bê tông và vữa, được sử dụng rộng rãi trong nhiều công trình xây dựng. |
NP – Việt Nam vừa giải đáp thắc mắc clinker là gì? cũng như chia sẻ thêm nhiều thông tin hữu ích về vật liệu này. Hy vọng những chia sẻ trên đã giúp bạn có thêm thông tin hữu ích cho cuộc sống và công việc của mình.